Paragraaf 8 Lokale heffingen

 Hieronder geven wij een toelichting op de ontwikkeling van de diverse leges en heffingen van de Gemeente Groningen.

Leges burgerzaken
Onder leges burgerzaken vallen de tarieven voor reisdocumenten, verklaring omtrent gedrag, inlichtingen en afschriften burgerlijke stand, rijbewijzen, huwelijken en afschriften basisregistratie personen (BRP). Voor de reisdocumenten en rijbewijzen geldt dat de rijksoverheid een maximumtarief vaststelt. De kostendekkendheid van de producten burgerzaken loopt uiteen maar de totale kostendekkendheid van deze producten komt uit op 74% (2020: 69%). Het verschil wordt vooral veroorzaakt door het product reisdocumenten. De inkomsten zijn 334 duizend euro hoger dan in 2020. Oorzaak is de verlenging van de geldigheidsduur van reisdocumenten van 5 naar 10 jaar. Na een dip in de afgifte van reisdocumenten, als gevolg van deze verlenging, trekt dit vanaf de tweede helft van 2020 weer aan. Hier staan ook hogere lasten tegenover (340 duizend euro in 2021). Per saldo stijgt de kostendekkendheid van de reisdocumenten van 53% in 2020 naar 65% in 2021.
Voor de leges huwelijksvoltrekkingen is een nieuwe systematiek vastgesteld. De ontwikkelingen op de huwelijksmarkt van de afgelopen jaren geven een duidelijk trend aan naar een steeds persoonlijkere invulling van de trouwdag. Wij willen hieraan tegemoet komen en Groningen daarmee aantrekkelijker maken voor aanstaande bruidsparen. De hoogste tarieven zijn fors verlaagd en de laagste tarieven verhoogd. Gezien de aangeboden mogelijkheden van andere gemeenten en huwelijkslocaties in de nabije omgeving, hebben we op deze manier een betere concurrentiepositie. We gaan ervan uit dat met de nieuwe systematiek het totale product huwelijksvoltrekkingen 100% kostendekkend is. In de begroting 2020 was de kostendekkendheid 78%. De meeropbrengst is 20 duizend euro.

Leges bouwactiviteiten
Leges worden geheven om de kosten van het vergunningverleningsproces rondom een omgevingsvergunning te dekken. De hoogte van de bouwleges wordt bepaald op basis van een bouwkostenraming (aanneemsom exclusief BTW) en het tarief zoals in de legesverordening is vastgesteld.

De tarieven zijn in 2021 geharmoniseerd, waarbij gekozen is voor de berekeningssystematiek die ook in de voormalige gemeente Groningen werd gehanteerd. Omdat de tarieven in 2020 niet geïndexeerd zijn, is nu alsnog indexatie vanaf 2019 toegepast. Daarnaast zijn de legestarieven vallend onder Titel 2 ‘Omgevingsvergunningen’ voor 2021 met 9% verhoogd. Daarmee komt de kostendekkendheid van de titels 1 en 2 uit de legesverordening op 100%.

De begrote baten zijn onderverdeeld in de categorieën bouwkosten tot en met € 455.000 en bouwkosten meer dan € 455.000. De bouwkostenvolumes waarmee gerekend is, zijn gebaseerd op het 5-jaarsgemiddelde van de gerealiseerde bouwkosten van de voormalige gemeenten Groningen, Haren en Ten Boer over de jaren 2015 tot en met 2019. Er worden ten opzichte van dit gemiddelde geen uitschieters, bijvoorbeeld als gevolg van uitzonderlijke grote projecten, verwacht.

In de begroting van de lasten van de bouwleges is voor het eerst rekening gehouden met de toegerekende BTW. De overige lasten zijn herijkt.

In 2021 worden voor het eerst leges geheven voor een zogenaamd vooroverleg (IVO). De lasten hiervan zijn onttrokken aan de lasten van de bouwleges. Beide maken onderdeel uit van de leges omgevingsvergunning.

Bovengenoemde herberekeningen hebben geleid tot een toename in de baten leges bouwactiviteiten van 191 duizend euro ten opzichte van de begroting 2020 en een afname in de lasten van 219 duizend euro. Het percentage kostendekkendheid is gestegen naar 118% (2020: 114%). In 2021 worden daarbij ook de leges voor het vooroverleg (IVO) betrokken, dan is het percentage kostendekkendheid 110%. In 2020 was dit 101%.

Bijzonderheid in 2021 is de legeskorting van 50% met een maximum van 10 duizend euro voor proefprojecten in het kader van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb).

Als gevolg van harmonisatie van beleid worden aanvragen voor inritten weer vergunning plichtig. De leges die hiervoor zijn berekend op basis van de toe te rekenen kosten vergunningverlening bedraagt € 291,10 per aanvraag.

De vrijstelling voor leges voor zonnepanelen komt te vervallen. Deze vrijstelling is niet meer nodig om aanleg van zonnepanelen te stimuleren.

Kamerverhuur- en bemiddelingsvergunning
Bij de invoering van het kamerverhuurstelsel in 2018 (collegebesluit 20 juli 2018) is besloten om voor de kamerverhuur en bemiddelingsvergunning leges te heffen. De leges die hiervoor zijn berekend op basis van de toe te rekenen kosten vergunningverlening bedraagt € 359,35 per aanvraag. De regels voor het kamerverhuurstelsel zijn opgenomen in de geharmoniseerde APVG in afdeling 9.

Leges Gehandicapten parkeerkaart
De opbrengsten zijn voor 2021 begroot op 60 duizend euro (20 duizend euro minder dan 2020) en de kosten op 212 duizend euro (2 duizend euro minder dan in 2020). De kostendekkendheid neemt hierdoor af van 37% naar 28%. Op basis van bestaand beleid hoeven de leges niet kostendekkend te zijn maar enkel een tegemoetkoming in die kosten.

Leges vellen v.d. houtopstand
Er wordt een volumetoename verwacht van 33 duizend euro in 2021 ten opzichte van 2020 in verband met de toenemende drukte in de bouw en in het kader van harmonisatie tarieven vergunningverlening voor inwoners van Ten Boer. Doordat er weinig extra capaciteit nodig is om deze aanvragen goed af te handelen stijgt het dekkingspercentage van 54% naar 86% in 2021. Ter dekking van de kostenstijgingen zijn de tarieven met de toegestane indexatie verhoogd, daarnaast zijn de legestarieven vallend onder Titel 2 ‘Omgevingsvergunningen’ voor 2021 met 9% verhoogd. Daarmee komt de kostendekkendheid van de titels 1 en 2 uit de legesverordening op 100%.

Huisvestingswet
De opbrengsten zijn voor 2021 begroot op 30 duizend euro, inclusief indexering. Ten opzichte van de begroting 2020 is dit een afname van 8 duizend euro. Dit kan worden verklaard door volume effecten. De lasten zijn begroot op 82 duizend euro en de kostendekkendheid op begrotingsbasis bedraagt 37% (2020: 46%).

Afvalstoffenheffing
Voor 2021 wordt de afvalstoffenheffing voor de voormalige gemeenten Groningen, Haren en Ten Boer geharmoniseerd volgens de systematiek van de voormalige gemeente Groningen. Op 9 september 2020 heeft de gemeenteraad besloten dat er aanvullend onderzoek moet worden gedaan naar het invoeren van Diftar en dat voor 2021 een vast bedrag per huishouden gaat gelden voor alle inwoners van de gemeente Groningen. Hierbij geldt een vast tarief naar huishoudengrootte (1 persoons, 2 persoons en 3 en meer persoons). In de voorgaande jaren werd een deel van de afvalkosten gedekt uit de voorziening afvalstoffenheffing. Per 1 januari 2021 zitten er geen middelen meer in deze voorziening. Daarom is een onttrekking niet meer mogelijk. In de begroting  2020 was een onttrekking van 2,3 miljoen euro opgenomen. Deze vervalt voor het jaar 2021. Dit leidt tot een lastenstijging van 2,3 miljoen euro. In 2021 dienen deze kosten weer volledig te worden gedekt uit de afvalstoffenheffing. Daarnaast stijgen de kosten door weekendinzamelingen, loon- en prijsstijgingen, hogere kapitaallasten als gevolg van investeringen in meer objecten om afval te deponeren en een hogere verbrandingsbelasting. Om tot een 100% kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing te komen, dient het gemiddelde tarief voor de afvalstoffenheffing met circa 10 % te worden verhoogd.

Tarieven 2021

Rioolheffing
De kosten voor het beheren en in stand houden van het rioolstelsel worden door een heffing verhaald. Gemeenten hebben naast de zorgplicht voor stedelijk afvalwater en hemelwater ook de zorgplicht voor grondwater. De opbrengst van de rioolheffing, met als uitgangspunt 100% kostendekkendheid, is geoormerkt. De belangrijkste functie is dus het genereren van inkomsten om de voorziening mogelijk te maken. De rioolheffing kan zowel van de eigenaar (aansluitrecht) als van de gebruiker (afvoerrecht) worden geheven.
Aan de batenkant is er ten opzichte van 2020 per saldo sprake van een daling van de baten rioolheffing met 242 duizend euro. De baten stijgen enerzijds doordat het aantal heffingen is toegenomen tot 128.392 heffingen. Anderzijds dalen de baten sterker doordat het tarief ten opzichte van 2020 is gedaald met € 7,56. De toename van het aantal heffingen zit met name in de verwachte stijging van het aantal nieuwbouw woningen in 2021.

Het tarief voor de rioolheffing in 2021 bedraagt 142,33 euro. De daling van het tarief met 7,56 euro is mogelijk gemaakt door het verlagen van de dotatie in de voorziening met 1,1 miljoen euro ten opzichte van 2020 en door lagere lasten van 532 duizend euro.

Instemming besluiten Telecom en Graafverordening
De kosten voor het verlenen van instemmingsbesluiten voor graafwerkzaamheden worden op basis van de telecomverordening en de graafverordening verhaald op de netbeheerders.
De begrote baten in 2021 bedragen 427 duizend euro. De stijging van de baten met 182 duizend wordt met name veroorzaakt doordat we in 2021 verwachten meer glasvezelkabels aan te leggen.
De lasten stijgen met 166 duizend euro door extra inzet van personeel nodig in verband met de extra werkzaamheden voor deze verglazing van het netwerk.

Begrafenisrechten
De kostendekkendheid van de begrafenisrechten na volume-effecten en indexering is 100%. Bij de baten is rekening gehouden met een tariefstijging van 3,42%.

Marktgelden
Na indexatie van de tarieven van 3,42% wordt de kostendekkendheid 100%

Evenementen
In de begroting is het voorstel met betrekking tot de harmonisatie van de leges voor evenementenvergunningen verwerkt. Hierin is ook een opbrengsttaakstelling opgenomen van 60 duizend euro. De kostendekkendheid is hierdoor gestegen van 17% naar 28%.

Havengelden
Na indexatie van de tarieven van 3,42% wordt de kostendekkendheid 100%.