Programma 9 Kwaliteit van de leefomgeving

Financiën

In dit onderdeel werken wij de financiën behorende bij dit programma uit door het financiële overzicht op het niveau van beleidsveld te geven en daarbij inzichtelijk te maken welke intensiveringen en hervormingen zijn verwerkt. Per deelprogramma geven we een toelichting op de belangrijkste afwijking van de lasten- en baten.

Financieel overzicht lasten en baten

Kwaliteit van de leefomgeving

Nr

Omschrijving

Rekening

Actuele Begroting

Primitieve begroting

Bedragen x 1.000 euro

2019

2020

2021

2022

2023

2024

Lasten

09.1

Onderhoud en beheer openbare ruimte

65.069

72.283

74.677

75.880

76.918

78.794

09.1.1

Schone en hele leefomgeving

39.869

49.303

50.513

51.479

52.465

54.268

09.1.2

Riolering en water

21.862

20.164

21.176

21.438

21.509

21.595

09.1.3

Dierenwelzijn

340

231

240

240

240

240

09.1.4

Begraven

2.997

2.586

2.747

2.723

2.704

2.691

09.2

Afvalinzameling en -verwerking

35.774

27.487

27.407

28.509

28.454

28.445

09.2.1

Afval inzamelen en verwerken

35.774

27.487

27.407

28.509

28.454

28.445

09.3

Leefkwaliteit

2.547

12.383

5.797

2.200

2.149

2.149

09.3.1

Robuust en veerkrachtig

1.306

3.224

1.568

1.570

1.520

1.519

09.3.2

Stimuleren gezond, veilig en d

1.241

9.159

4.228

630

630

629

Totaal

103.390

112.154

107.881

106.588

107.521

109.387

Baten

09.1

Onderhoud en beheer openbare ruimte

25.574

35.387

37.830

37.948

37.801

37.563

09.1.1

Schone en hele leefomgeving

4.091

15.063

14.254

14.272

14.272

14.272

09.1.2

Riolering en water

19.974

18.617

21.873

21.935

21.788

21.550

09.1.3

Dierenwelzijn

16

0

0

0

0

0

09.1.4

Begraven

1.494

1.707

1.703

1.741

1.741

1.741

09.2

Afvalinzameling en -verwerking

41.734

33.172

33.816

34.514

34.514

34.514

09.2.1

Afval inzamelen en verwerken

41.734

33.172

33.816

34.514

34.514

34.514

09.3

Leefkwaliteit

128

5.938

1.612

12

12

12

09.3.1

Robuust en veerkrachtig

77

1.930

4

4

4

4

09.3.2

Stimuleren gezond, veilig en d

51

4.008

1.608

8

8

8

Totaal

67.436

74.497

73.258

72.474

72.327

72.089

Geraamd resultaat voor bestemming

35.954

37.657

34.623

34.114

35.195

37.298

Reserve mutaties

Totaal toevoegingen

5.171

530

530

530

530

530

Totaal onttrekkingen

3.455

3.812

2.030

120

120

120

Geraamd  resultaat na bestemming

37.670

34.375

33.123

34.524

35.604

37.708

* De cijfers in de kolom ‘Rekening 2019’ wijken op een aantal programma’s af van de cijfers zoals opgenomen in de jaarrekening 2019. Dit wordt veroorzaakt door een aantal wijzigingen in de programma-indeling 2021 ten opzichte van 2019. Om een goede vergelijking te kunnen maken zijn de cijfers in de kolom ‘Rekening 2019’ aangepast naar de programma-indeling van de begroting 2021.

Overzicht intensiveringen voorgaande jaren

Nr.

Opgaven (reeds middelen voor gereserveerd in voorgaande begrotingen)

Deel-programma

I/S

2021

2022

2023

2024

25

Groot onderhoud en vervangingen

9.1

I

-137

Groot onderhoud en vervangingen

9.1

S

-304

-304

-304

-304

Groot onderhoud en vervangingen

9.1

S

-52

-94

-94

26

Vervanging gele stenen binnenstad

9.1

S

-38

-38

-38

-38

27

Plankosten

9.1

I

-50

-50

28

Stadsbeheer proef

9.1

I

-125

-125

Totaal programma 9

-654

-569

-436

-436

Zie het financieel meerjarenbeeld voor een totaaloverzicht en toelichting van alle intensiveringen 2021.

Overzicht intensiveringsmiddelen 2021-2024

Nr

Opgaven

Deel-programma

I/S

2021

2022

2023

2024

19

Aanpak gele stenen binnenstad

9.1

S

-37

-37

-37

21

Vervangingsinvesteringen Groen en aanvullend groot onderhoud

9.1

I

-360

21

Vervangingsinvesteringen Groen en aanvullend groot onderhoud

9.1

S

-28

-144

-236

-492

36

Niet realiseren hervormingen begroting 2020 AOW-uitstroom

9.1

S

14

36

Niet realiseren hervormingen begroting 2020 Beheer en onderhoud

9.1

S

-23

-23

-23

-23

47

Kostentoedeling materieel openbare ruimte

9.1

S

-332

-332

-332

-332

Totaal deelprogramma 9.1

-383

-536

-628

-1.230

36

Niet realiseren hervormingen begroting 2020 AOW-uitstroom

9.2

S

5

Totaal deelprogramma 9.2

0

0

0

5

20

Beheer en onderhoud ecologische structuur

9.3

S

-100

-100

-100

-100

24

Apparaatskosten Wet bodembescherming

9.3

I

p.m.

p.m.

p.m.

p.m.

54

Groen in de openbare ruimte (SIF)

9.3

S

-145

-145

-145

-145

Totaal deelprogramma 9.3

-245

-245

-245

-245

Totaal programma 9

-628

-781

-873

-1.475

Zie de financiële knelpunten 2021 voor een totaaloverzicht en toelichting van alle aanvullende extra beleidsmiddelen 2021.

Integrale financiële toelichtingen begroting 2021

Deelprogramma 9.1 Onderhoud en beheer openbare ruimte

Lasten

Baten

Saldo

Bestaand beleid 2021

74.294

37.830

-36.464

Intensiveringen en hervormingen

383

0

-383

Begroting 2021

74.677

37.830

-36.847

Bestaand beleid ten opzichte van 2020

2.540

2.972

Onderstaande toelichting heeft betrekking op het bestaande beleid

Toelichting op de lasten van 74,3 miljoen euro en de baten van 37,8 miljoen euro

Onderhoud en beheer
Binnen het deelprogramma Onderhoud en beheer openbare ruimte onderscheiden we diverse onderhoud- en beheerbudgetten:

  • Groen- en speelvoorzieningen, beheer en onderhoud van groen en speelvoorzieningen in de openbare ruimte (16,4 miljoen euro);
  • Onderhoud wegen, onderhoud van wegen in de openbare ruimte (10,6 miljoen euro);
  • Beheer openbare ruimte, zoals schoonhouden van de openbare ruimte en gladheidsbestrijding (6,0 miljoen euro);
  • Verkeersvoorzieningen, onderhoud van verlichting en verkeersvoorzieningen zoals bebording en markeringen (4,4 miljoen euro);
  • Kunstwerken en water, onderhoud en beheer van civiele kunstwerken in de openbare ruimte, het betreft onder meer bruggen, kademuren en torens (3,8 miljoen euro);
  • Beheren stadsdelen, o.m. programmering van onderhoudsprogramma’s, beheerbeleid, beheer data en stadsdeelbeheer (1,5 miljoen euro);
  • Onderhoud van begraafplaatsen, zoals parkonderhoud Selwerderhof en het onderhoud en beheer inactieve begraafplaatsen (1,4 miljoen euro).

In zijn totaliteit gaat het hier om een begroot lastentotaal van circa 44,1 miljoen euro. Diverse baten in relatie tot deze onderhoudsbudgetten bedragen 2,1 miljoen euro.

Rioolheffing
Voor het beheer van riolering en water bedragen de begrote lasten binnen dit deelprogramma in totaal 17,3 miljoen euro.
Tegenover deze lasten staan 18,3 miljoen euro opbrengsten uit opgelegde aanslagen rioolheffing. Het verschil tussen baten en lasten laat zich verklaren doordat de bijbehorende overheadkosten centraal in programma 14 worden begroot. Doorberekening van deze overheadkosten resulteert in een 100 procent kostendekkendheid. Zie ook paragraaf 8 Lokale heffingen.
Voor de rioolheffing bepalen we jaarlijks de BTW op basis van de geraamde investeringen en uitvoeringskosten van riolering. In deze begroting hebben we hiervoor bijna 3,5 miljoen euro compensabele BTW opgenomen.

Leges begrafenisrechten
Ook zijn binnen dit deelprogramma de lasten en baten bij leges begrafenisrechten opgenomen. Het faciliteren van de mogelijkheid om te begraven is een wettelijke verplichting voor de gemeente. De hiermee gepaarde lasten bedragen 1,3 miljoen euro.
Tegenover deze lasten staan 1,6 miljoen euro legesopbrengsten begrafenisrechten. Ook hier leidt doorberekening van de overheadkosten tot 100 procent kostendekkendheid. Zie ook paragraaf 8 Lokale heffingen.

Leges instemmingsbesluit telecommunicatieverordening graafwerkzaamheden
Het betreft hier de instemmingsbesluiten voor onder andere de aanleg van (glasvezel-)kabels en leidingen. De begrote lasten hierbij bedragen 0,3 miljoen euro. Hiertegenover staan 0,4 miljoen euro begrote legesopbrengsten. Ook hier leidt doorberekening van de overheadkosten tot 100 procent kostendekkendheid. Zie ook paragraaf 8 Lokale heffingen.

Privaatrechtelijke heffingen Stadsbeheer
Voor Stadsbeheer hanteerden we tot voor kort afzonderlijke privaatrechtelijke heffingen voor de volgende vijf producten:  

  • Inzameling bedrijfsafval, we leveren onder andere aan bedrijven en instellingen diensten op het gebied van inzameling en verwerking van bedrijfsmatig vrijkomende afvalstromen. Ook faciliteren we omliggende gemeenten bij de inzameling van huishoudelijk afval.
  • Commerciële straatreiniging, we reinigen verharding op private terreinen
  • Onderhoud reparaties derden, we doen het onderhoud en reparaties van voertuigen in bezit van derden
  • Verkoop van brandstoffen, in- en verkoop van diverse soorten brandstoffen aan bedrijven en particulieren
  • Leasen, het leasen van voertuigen aan derden

Met ingang van de begroting 2020 hebben we deze afzonderlijke privaatrechtelijke heffingen samengevoegd onder één noemer Privaatrechtelijke heffingen Stadsbeheer in dit deelprogramma.

Binnen dit deelprogramma bedragen de begrote lasten voor deze producten in totaal 9,9 miljoen euro. Tegenover deze lasten staan 11,8 miljoen euro begrote opbrengsten uit privaatrechtelijke heffingen. Het verschil tussen baten en lasten laat zich verklaren doordat de bijbehorende overheadkosten centraal in programma 14. worden begroot. Doorberekening van deze overheadkosten resulteert in een 100 procent kostendekkendheid. Zie ook paragraaf 8 Lokale heffingen

Overige
Tot slot hebben we aan de lastenzijde ca. 1,3 miljoen euro begroot voor het beheer van geo-data. Dit betreft met name personele inzet en lasten van ICT-applicaties (1 miljoen euro) en middelen voor dierenwelzijn (0,3 miljoen euro).

Belangrijkste verschillen in de lasten en baten ten opzichte van begroting 2020

Toelichting op de hogere lasten van 2,5 miljoen euro en de hogere baten van 3,0 miljoen euro

Rioolheffing (lagere lasten 0,4 miljoen euro, lagere baten 0,2 miljoen euro)
Hogere lasten bij rioolheffing worden vooral verklaard door toegenomen kapitaallasten (0,2 miljoen euro) en apparaatskosten (0,2 miljoen euro). Daarnaast zorgt een lagere dotatie aan de voorziening van 1,1 miljoen euro voor een lastendaling. Deze lagere dotatie aan de voorziening is het middel om een kostendekkende rioolheffing te realiseren. Overige mutaties aan de lastenzijde leiden tot een lastenstijging van 0,3 miljoen euro.
Aan de batenkant is er ten opzichte van 2020 per saldo sprake van een daling van de opbrengsten rioolheffing met ruim 0,2 miljoen euro. De baten stijgen enerzijds doordat het aantal heffingen is toegenomen door een verwachte stijging van het aantal nieuwbouwwoningen in 2021. Anderzijds dalen de baten sterker doordat het tarief ten opzichte van 2020 is gedaald met 7,56 euro.

BTW-compensatie rioolheffing (hogere lasten 1,1 miljoen euro, hogere baten 3,5 miljoen euro)
Ten opzichte van de begroting 2020 hebben we de lasten en baten in verband met de BTW-compensatie rioolheffing op één plek in de begroting verwerkt. Dit leidt tot verschuivingen van lasten en baten binnen de begroting. In dit deelprogramma betekent dit een stijging van de lasten van 1,1 miljoen euro en een stijging van de baten van 3,5 miljoen euro.

Groen- en speelvoorzieningen (hogere lasten 0,3 miljoen euro, lagere baten 0,5 miljoen euro)
Bij het onderhoud van Groen- en speelvoorzieningen zijn de apparaatskosten gestegen met circa 1 miljoen euro met name door toename van de formatie (afspraakbanen), indexatie van salarissen en een gewijzigde toerekening van kosten materieel.
Daarnaast dalen zowel de lasten als baten met 0,5 miljoen euro doordat we het onderhoud van sportvelden niet meer binnen dit deelprogramma begroten.
Overige mutaties bij het onderhoud van Groen- en speelvoorzieningen leiden tot lagere lasten van 0,2 miljoen euro.

Onderhoud Wegen (hogere lasten 0,7 miljoen euro)
Voor het onderhoud van wegen hebben we hogere lasten van 0,7 miljoen euro begroot. Deze worden vooral veroorzaakt door het niet meer opnemen van een incidentele bezuiniging. In de begroting 2020 hebben we een incidentele bezuiniging van 1 miljoen euro op het onderhoud opgenomen. Deze bezuiniging hebben we vervolgens voor 0,7 miljoen euro binnen het onderhoudsbudget Wegen verwerkt. In de begroting 2021 ramen we deze incidentele bezuiniging weer terug.

Beheer openbare ruimte (hogere lasten 0,3 miljoen euro)
Bij het beheer van de openbare ruimte zijn de apparaatskosten gestegen met ongeveer 0,3 miljoen euro met name door toename van de formatie (afspraakbanen) en indexatie van salarissen.

Overige
Overige mutaties leiden per saldo tot hogere lasten van 0,5 miljoen euro en hogere baten van 0,2 miljoen euro.

Deelprogramma 9.2 Afvalinzameling en -verwerking

Lasten

Baten

Saldo

Bestaand beleid 2021

27.407

33.816

6.409

Intensiveringen en hervormingen

0

0

0

Begroting 2021

27.407

33.816

6.409

Bestaand beleid ten opzichte van 2020

-80

644

Onderstaande toelichting heeft betrekking op het bestaande beleid

Toelichting op de lasten van 27,4 miljoen euro en de baten van 33,8 miljoen euro

Afvalstoffenheffing
Als gemeente hebben we een wettelijke taak om zorg te dragen voor een adequate inzameling en verwerking van het afval dat vrijkomt bij huishoudens. Binnen dit deelprogramma bedragen de hiervoor begrote lasten in totaal 29,2 miljoen euro. Tegenover deze lasten staan 33,2 miljoen euro opbrengsten uit opgelegde aanslagen afvalstoffenheffing. Het verschil tussen baten en lasten laat zich verklaren doordat de bijbehorende overheadkosten centraal in programma 14 worden begroot. Doorberekening van deze overheadkosten resulteert in een 100 procent kostendekkendheid. Zie ook paragraaf 8 Lokale heffingen
Voor de afvalstoffenheffing bepalen we jaarlijks de BTW op basis van de geraamde investeringen en uitvoeringskosten van de inzameling van huishoudelijk afval. In de begroting hebben we hiervoor 2,4 miljoen euro compensabele BTW opgenomen.
Tot slot hebben we voor de verwerking van overige afvalstromen zowel aan de lasten- als de batenzijde 375 duizend euro begroot.

Belangrijkste verschillen in de lasten ten opzichte van begroting 2020

Afvalstoffenheffing (hogere lasten 3,6 miljoen euro)
De hogere lasten bij de afvalstoffenheffing worden vooral verklaard door het vervallen van de onttrekking aan de voorziening afvalstoffenheffing in 2021. Per 1 januari 2021 zitten er geen middelen meer in deze voorziening. Daarom is een onttrekking niet meer mogelijk. In de begroting  2020 was een onttrekking van 2,3 miljoen euro opgenomen. Deze vervalt voor het jaar 2021. Dit leidt tot een lastenstijging van 2,3 miljoen euro.
Daarnaast zijn de apparaatskosten gestegen, dit gaat met name om gestegen salariskosten en toegerekende kosten materieel (0,7 miljoen euro). Overige mutaties zoals hogere kwijtscheldingslasten, hogere vuilverwerkingskosten en hogere verbrandingsbelasting leiden per saldo tot een lastenstijging van 0,6 miljoen euro.

Overige afvalstromen (lagere lasten van 3,5 miljoen euro)
Vanaf 2021 gaat de vergoeding van het Afvalfonds verpakkingen voor de inzameling van kunststof niet meer naar de gemeente Groningen maar rechtstreeks naar de verwerker van het afval, Attero. In 2020 was hiervoor zowel aan de lasten- als batenzijde 3,5 miljoen euro opgenomen in de begroting. Zowel de ontvangen vergoeding als de bijdrage aan Attero vervallen in 2021. Dit leidt zowel aan de lasten- als aan de batenzijde tot een daling van 3,5 miljoen euro.

Overige (lagere lasten 0,2 miljoen euro)
Overige kleinere mutaties leiden tot per saldo lagere lasten van 0,2 miljoen euro.

Belangrijkste verschillen in de baten ten opzichte van de begroting 2020

Afvalstoffenheffing (hogere baten 4,0 miljoen euro)
Om tot 100% kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing te komen, dienen de opbrengsten te stijgen met 4,0 miljoen euro. Het gemiddeld tarief dient daarvoor met ca. 10% te worden opgehoogd. Hierin is rekening gehouden met een volumestijging en het aandeel oninbaarheid.

Overige afvalstromen (lagere baten van 3,5 miljoen euro)
Vanaf 2021 gaat de vergoeding van het Afvalfonds verpakkingen voor de inzameling van kunststof niet meer naar de gemeente Groningen maar rechtstreeks naar de verwerker van het afval, Attero. Dit leidt tot zowel aan de lasten- als batenzijde tot een daling van 3,5 miljoen euro.

Deelprogramma 9.3 Leefkwaliteit

Lasten

Baten

Saldo

Bestaand beleid 2021

5.552

1.612

-3.940

Intensiveringen en hervormingen

245

0

-245

Begroting 2021

5.797

1.612

-4.185

Bestaand beleid ten opzichte van 2020

-6.831

-4.326

Onderstaande toelichting heeft betrekking op het bestaande beleid

Toelichting op de lasten van 5,6 miljoen euro

Met de sanering van de voormalige vuilstortlocatie in Woltersum is een budget van 7,8 miljoen euro gemoeid, waarvan 4 miljoen euro door de Provincie Groningen wordt gedragen. De werkzaamheden zijn gestart in 2020 en hebben hun doorloop tot in 2021. De begrote lasten betrekking hebbende op het jaar 2021 bedragen 3,6 miljoen euro.

Voor wettelijke taken bodembeheer hebben we hier 0,4 miljoen euro begroot. Met deze middelen saneren we o.m. spoedeisende locaties.
Daarnaast begroten we hier middelen voor groen en ecologie. Hier gaat het onder andere om personele inzet voor het beheer van de ecologische gebieden, het beheer van vogel- en vleermuiskasten en inhuur voor het ganzenbeheer. Ook zetten in dit kader middelen in voor de actualisatie van de Stedelijke Ecologische Structuur (0,8 miljoen euro).

Tot slot begroten we hier personele inzet voor het programma Leefkwaliteit (0,3 miljoen euro) en de compensatiemiddelen groen en duurzaam Eelde (150 duizend euro).

Belangrijkste verschillen in de lasten ten opzichte van de begroting 2020
Het terugramen van begrote middelen voor de sanering vuilstortlocatie Woltersum opgenomen in de begroting 2020 (7,7 miljoen euro) én het weer opnemen van de middelen voor 2021 (3,6 miljoen euro), zorgt per saldo voor lagere lasten van 4,1 miljoen euro.
Daarnaast hebben we de middelen uit de begroting 2020 voor de klimaatweek teruggeraamd; een lastendaling van 1,9 miljoen euro.
Overige verschillen ontstaan m.n. doordat de rijksmiddelen bodembeheer met ingang van 2021 grotendeels vervallen. Wij verwachten dat het Rijk op termijn deze middelen zal aanvullen (0,7 miljoen euro).

Toelichting op de baten van 1,6 miljoen euro
Voor de resterende saneringswerkzaamheden van de voormalige vuilstortlocatie Woltersum hebben we een provinciale subsidie van 1,6 miljoen euro begroot.

Belangrijkste verschillen in de baten ten opzichte van de begroting 2020
Het terugramen van de begrote provinciale subsidie voor de sanering vuilstortlocatie Woltersum in de begroting 2020 (4 miljoen euro) én het weer opnemen van het subsidiedeel voor 2021 (1,6 miljoen euro), zorgt per saldo voor lagere baten van 2,4 miljoen euro.
Ook leidt het niet meer opnemen van de middelen voor de klimaatweek tot een batendaling van 1,9 miljoen euro.

Zie voor het overzicht van de financiële risico’s paragraaf 3 weerstandsvermogen onderdeel Risico’s.

Deze pagina is gebouwd op 07/05/2022 11:06:29 met de export van 07/05/2022 10:46:52